Het jaar voorafgaand aan de lokale verkiezingen is stilaan traditioneel het jaar waarin steden en gemeenten werk beginnen maken van hun omgevingsanalyse ter voorbereiding van een nieuw meerjarenplan. Waar dit in 2013 voor velen een verplicht nummer was, zien steeds meer steden en gemeenten kansen om vanuit de omgevingsanalyse een koppeling te maken met wat de nieuwe bestuursploeg naar voren schuift, om zo te werken aan een breed gedragen meerjarenplan.
Welke elementen zijn cruciaal om van uw omgevingsanalyse een gedragen document te maken? Enkele tips:
Tip 1. Start vroeg genoeg aan de opmaak ervan en maak afspraken met de huidige bestuursploeg hoe die analyse er mag uitzien. Schrijf de aanpak uit in een project en laat het intern goedkeuren.
Tip 2. Betrek de organisatie. Een omgevingsanalyse is al lang geen werk meer van een beleidsmedewerker die het document alleen in zijn bureau schrijft. Bepaal de wisselwerking tussen welke zaken het managementteam opneemt en welke input vanuit de diensten komt. Wees creatief en gebruik ook werksessies om de nodige input te vergaren. Koppel altijd duidelijk terug hoe de input is verwerkt en deel uiteraard het finale document.
Tip 3. Neem minstens de volgende 3 componenten op in de analyse:
- de interne blik op de organisatie: welke zijn de noden voor de organisatie in de volgende beleidsperiode? Hoe staan jullie ervoor op vlak van beheersmatige aspecten?
- de blik op de burgers en stakeholders: wat vinden de burgers, bedrijven, verenigingen en bezoekers belangrijk om werk van te maken voor het lokaal bestuur in de volgende beleidsperiode?
- de blik op de omgeving, de context: wat zijn verwachtingen, verplichtingen van andere overheden waar je rekening moet mee houden? Wat zijn de trends, waar liggen de kansen en risico’s in de omgeving? Op welke zaken anticipeer je best als bestuur?
Tip 4: Spreek zeker met het huidige bestuur de timing voor oplevering van de analyse af. In een ideale wereld wordt die gedeeld met alle politieke partijen, zodat zij die input kunnen meenemen bij het schrijven van hun programma’s. De realiteit leert dat er vaak gemikt wordt naar afwerking tegen het moment van de lokale verkiezingen.